Một câu hỏi mà nhiều hộ kinh doanh đang rất lo lắng trong thời gian gần đây là: “Sau ngày 1/1/2026, hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ đầu vào có còn được phép bán nữa không?”
Câu trả lời là vẫn được bán bình thường
Theo quy định mới không cấm việc bán những hàng hóa tồn kho cũ, kể cả khi chúng không có hóa đơn đầu vào. Ví dụ, trước đây nhiều người kinh doanh nhỏ lẻ mua hàng từ các hộ khoán – những hộ này vốn không xuất hóa đơn.
Vậy nên, khi hộ kinh doanh chuyển sang hình thức kê khai thuế, chắc chắn vẫn còn lượng hàng tồn kho cũ mua từ trước. Nếu bắt buộc phải bỏ đi hay hủy những hàng đó thì rất bất hợp lý.
Vì vậy, người kinh doanh hoàn toàn có thể tiếp tục bán số hàng tồn kho đó, chỉ cần tự rà soát và loại bỏ những mặt hàng có dấu hiệu buôn lậu hoặc không rõ nguồn gốc.
Điều đáng lo không nằm ở hàng tồn kho
Thực tế, nỗi lo lớn nhất của các hộ cá nhân kinh doanh không phải hàng hóa, mà là kê khai doanh thu. Trước đây, nhiều hộ khai thuế theo mức ấn định khoán khá thấp, chẳng hạn chỉ 500 triệu, 700 triệu hoặc 1 tỷ đồng mỗi năm trong khi doanh thu thực tế có thể cao hơn.
Nay khi chuyển sang hình thức kê khai thực tế, họ sợ rằng cơ quan thuế sẽ soát lại doanh thu cũ và truy thu phần thiếu của các năm trước. Đây chính là điều khiến nhiều người kinh doanh lo lắng nhất khi bước sang giai đoạn chuyển đổi.
Quan điểm của cơ quan quản lý tài chính
Chủ trương hiện nay là khuyến khích người dân kê khai trung thực, chứ không tập trung xử phạt hàng loạt. Cơ quan thuế hiểu rằng việc chuyển đổi từ hộ khoán sang kê khai là một bước thay đổi lớn, nên trong giai đoạn đầu, sẽ có sự linh hoạt để hỗ trợ người dân.
Tuy nhiên, vẫn có ngoại lệ đối với những trường hợp:
- Cố tình gian lận, trốn thuế quy mô lớn.
- Có dấu hiệu rửa tiền hoặc buôn lậu.
Những trường hợp này sẽ bị xem xét xử lý và truy cứu trách nhiệm rõ ràng.
Còn lại, phần lớn hộ kinh doanh sẽ được khuyến khích tự điều chỉnh và kê khai đúng doanh thu thật, thay vì bị phạt vì sai phạm cũ.
Giải pháp cho giai đoạn chuyển đổi sang kê khai
Trong giai đoạn đầu thực hiện kê khai, người kinh doanh nên:
- Kê khai đúng doanh thu thật của mình từ thời điểm chuyển đổi.
- Nộp thuế theo mức thực tế phát triển, không nên tiếp tục giữ mức khoán cũ.
- Chủ động rà soát hàng tồn kho, loại bỏ hàng hóa có nguồn gốc không rõ ràng.
- Theo dõi thông tin chính thức từ cơ quan thuế để cập nhật chính sách rủi ro, kiểm tra các nhóm hàng có dấu hiệu buôn lậu hoặc rửa tiền.
Nếu hộ kinh doanh thực hiện đúng và minh bạch, thì khả năng bị xử phạt hoặc truy thu là rất thấp. Cơ quan thuế cũng sẽ căn cứ vào mức độ hợp tác và tinh thần tự giác để xem xét hỗ trợ trong từng trường hợp cụ thể.
Kết luận
Từ ngày 1/1/2026, hàng hóa không có hóa đơn đầu vào vẫn được phép bán bình thường, miễn là hàng hóa có nguồn gốc rõ ràng và không liên quan đến buôn lậu hay gian lận thuế. Điều quan trọng nhất đối với hộ kinh doanh trong giai đoạn tới không phải là lo lắng về hàng cũ, mà là chuyển đổi sang kê khai trung thực – đúng doanh thu, đúng nghĩa vụ, đúng tinh thần pháp luật.
>>> Xem thêm: Mô Hình Quản Lý Thuế Đối Với Hộ, Cá Nhân Kinh Doanh
