Trong bối cảnh nền kinh tế liên tục biến động và hội nhập sâu rộng, hệ thống văn bản pháp luật về Tài chính – Kế toán – Thuế tại Việt Nam cũng đang được cập nhật, sửa đổi mạnh mẽ nhằm tối ưu hóa quản lý và tăng cường tính minh bạch. Đối với bất kỳ chuyên viên Kế toán nào, việc nắm bắt kịp thời các thay đổi này không chỉ là yêu cầu nghiệp vụ mà còn là “lá chắn” pháp lý bảo vệ doanh nghiệp.
Đặc biệt, năm 2025 chứng kiến hàng loạt Luật, Nghị định và Thông tư “bom tấn” chính thức có hiệu lực, từ Thuế GTGT, Thuế TNDN đến Chế độ Kế toán mới và cả Luật Bảo hiểm xã hội.
Với sứ mệnh đồng hành cùng cộng đồng Kế toán cả nước, Kế Toán Hà Nội đã tổng hợp chi tiết và phân tích những văn bản quan trọng nhất tính đến tháng 11/2025 mà mọi kế toán viên cần ghi nhớ và chuẩn bị áp dụng.
Luật Thuế GTGT 2024 (Luật số 48/2024/QH15)
- Hiệu lực: 01/07/2025.
- Thay đổi cốt lõi: Luật mới sửa đổi, bổ sung nhiều nhóm đối tượng không chịu thuế và đối tượng chịu thuế suất 5%.
- Điểm Cực Kỳ Quan Trọng: Siết chặt điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào, đặc biệt là các quy định liên quan đến thanh toán không dùng tiền mặt đối với các giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ có giá trị lớn. Điều này đòi hỏi Kế toán phải kiểm soát chặt chẽ các chứng từ thanh toán ngân hàng.
Luật Thuế TNDN 2025 (Luật số 67/2025/QH15)
- Hiệu lực: 01/10/2025.
- Thay đổi cốt lõi: Luật mới cập nhật các quy định về ưu đãi thuế (đặc biệt là ưu đãi đầu tư, công nghệ cao), làm rõ hơn các khoản chi phí được trừ và chi phí không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí hợp lý.
Thông tư 99/2025/TT-BTC – Thay Thế Chế Độ Kế Toán Doanh Nghiệp (TT200)
- Hiệu lực: 01/01/2026 (Tuy nhiên đã được ban hành trong năm 2025, cần chuẩn bị ngay từ bây giờ).
- Nội dung: Thông tư này sẽ thay thế hoàn toàn Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC về Chế độ Kế toán Doanh nghiệp. Đây là thay đổi lớn nhất trong nhiều năm, buộc Kế toán phải học lại từ đầu để chuẩn bị áp dụng cho kỳ kế toán bắt đầu từ năm 2026, bao gồm hệ thống tài khoản, phương pháp hạch toán và báo cáo tài chính.
Nghị định 70/2025/NĐ-CP – Sửa Đổi Về Hóa Đơn, Chứng Từ
- Hiệu lực: 01/06/2025.
- Nội dung: Sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ.
- Điểm lưu ý: Thay đổi nhiều quy định liên quan đến xử lý hóa đơn sai sót, quy định cụ thể hơn về thời điểm lập hóa đơn đối với từng loại hình dịch vụ, hàng hóa đặc thù. Kế toán cần rà soát lại quy trình phát hành và xử lý hóa đơn của đơn vị.
Các văn bản hỗ trợ thuế và giảm thuế
| Văn Bản Pháp Lý | Nội Dung Chính | Hiệu Lực |
| Nghị quyết 204/2025/QH15 & Nghị định 174/2025/NĐ-CP | Tiếp tục giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% cho các nhóm hàng hóa, dịch vụ nhất định (trừ một số nhóm loại trừ). | 01/07/2025 đến hết 31/12/2026 |
| Thông tư 69/2025/TT-BTC | Hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Thuế GTGT 2024 (Luật số 48/2024/QH15). | 01/07/2025 |
| Nghị quyết 110/2025/UBTVQH15 | Điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế TNCN (do biến động chỉ số giá tiêu dùng CPI). | Áp dụng từ kỳ tính thuế có hiệu lực theo Nghị quyết |
Thay Đổi Lớn Về Lao Động – Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH)
Các thay đổi về BHXH ảnh hưởng trực tiếp đến nghiệp vụ tiền lương, chi phí nhân công và tuân thủ pháp luật lao động, là mảng mà Kế toán (đặc biệt là Kế toán tổng hợp và C&B) cần nắm rõ.
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (Luật số 36/2024/QH15)
- Hiệu lực: 01/07/2025.
- Các Thay Đổi Lớn Nhất:
- Giảm điều kiện hưởng Lương Hưu: Giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm.
- Siết chặt rút BHXH một lần: Phân loại và siết chặt hơn điều kiện rút BHXH một lần (chia làm 2 nhóm lao động: trước và sau 01/07/2025).
- Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc: Bao gồm cả chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã…
- Thay đổi cách tính lương hưu: Cập nhật công thức tính lương hưu để đảm bảo công bằng và bền vững quỹ BHXH.
Các văn bản hướng dẫn chi tiết luật BHXH 2024
| Văn Bản Pháp Lý | Nội Dung Chính | Hiệu Lực |
| Nghị định 158/2025/NĐ-CP | Hướng dẫn chi tiết thi hành Luật BHXH 2024 về chế độ BHXH bắt buộc. | 01/07/2025 |
| Thông tư 12/2025/TT-BNV | Hướng dẫn chi tiết các chế độ của BHXH bắt buộc theo Luật BHXH 2024. | 01/07/2025 |
Kết luận
Hệ thống pháp luật thay đổi liên tục nhưng không bao giờ ngừng vận hành. Các văn bản pháp lý quan trọng được liệt kê trên, đặc biệt là Luật Thuế GTGT 2024 và Thông tư 99/2025/TT-BTC (thay thế TT200), sẽ định hình lại phương thức hạch toán và quản lý thuế của doanh nghiệp trong giai đoạn 2025-2026.
Kế Toán Hà Nội khuyến nghị các Kế toán viên:
- Lên kế hoạch đào tạo: Chuẩn bị ngân sách và thời gian để học tập, cập nhật toàn bộ kiến thức mới, đặc biệt là Chế độ Kế toán mới sẽ có hiệu lực từ 01/01/2026.
- Rà soát hệ thống: Kiểm tra lại toàn bộ quy trình thanh toán, lập hóa đơn, và khai thuế hiện tại để điều chỉnh kịp thời trước ngày 01/07/2025.
- Tăng cường kiểm soát: Đặc biệt chú trọng đến điều kiện khấu trừ thuế GTGT và các khoản chi phí TNDN để tránh rủi ro khi Cơ quan Thuế kiểm tra.
Việc nắm vững những thay đổi này chính là chìa khóa để Kế toán viên khẳng định vai trò chuyên gia, bảo vệ lợi ích và đảm bảo sự tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp.
